Tiroid Hastalıkları ve Tiroid kanseri

 Tiroid bezi soluk borusunun önünde, adem elması olarak adlandırılan kıkırdağın altında yerleşir, şekli kelebeğe benzer. Sağ ve sol lobdan oluşur. Tiroid bezinde tiroid hormonları (T3 ve T4) üretilir.  Tiroid hormonlarının dengesi, beyinde bulunan hipofiz bezinden salgılanan TSH hormonu ile ayarlanır.  

Tiroid hormonlarının az salgılanması durumudur.  EN SIK nedeni; Hashimoto tiroiditi, diğer nedenleri; tiroid ameliyatı ile tiroid bezinin çıkarılması veradyoaktif iyot tedavisidir (atom tedavisi).  Halsizlik, yorgunluk, eklem ağrısı, kilo alma, cilt kuruluğu, saç dökülmesi, saçlarda matlaşma, üşüme, kabızlık, adetlerde düzensizlik, kısırlık, depresyon, algı bozukluğu, seste değişiklik (ses kabalaşması) gibi şikayetlere neden olabilir. Tedavide tiroid hormon ilaçları verilir.

Tiroid hormonlarının fazla salgılanması durumudur. T3 ve T4 hormonu yüksek, TSH düşük bulunur.  Halsizlik, sinirlilik, çarpıntı, sıcağa tahammülsüzlük, kilo kaybı, terleme, ishal, nefes darlığı, iştah artmasına karşın zayıflama, adet kanamasında azalma gibi şikayetlerle kendini gösterebilir. Tedavisinde ilaç tedavisi kullanılır. Fakat bazı durumlarda ameliyat veya radyoktif iyot tedavisi (atom tedavisi) gerekebilir.

Tiroidit tiroid bezinin iltihabına verilen isimdir. Vücudun kendi kendine oluşturduğu iltihap (otoimmün) sonucu ortaya çıkan tiroid bezi iltihabıdır. Hastalarının %20'sinde kalıcı hipotiroidizm görülür. Bazı hastalarda nodül eşlik etmektedir. Tedavisinde tiroid hormon ilacı tedavisi verilmektedir.

Tiroid bezinin büyümesine guatr adı verilir. Nodüle bağlı veya tiroid bezinin hacminin artmasına bağlı olabilir. 

Tiroid nodülleri tiroid bezi içerisinde yer alan yuvarlak şekilli patolojik oluşumlardır. Genellikle iyi huylu olup milimetrik boyuttalardır. Nodül içerisinde sıvı, katı veya her ikisi birden bulunabilir. Toplumda sık saptanırlar. Genelde ultrason ile saptanırlar. Ultrason bulgularına ve risk faktörlerine göre tiroid ince iğne aspirasyonu (Biyopsi) kararı verilir. Biyopsi sonucuna göre ameliyat kararı verilmektedir. Biyopsi lokal anestezi (bölgesel uyuşturma) ile yapılmakta olup çok az ağrıya neden olmaktadır. Bazı nodüller ultrason ile takip edilebilir. 

Tiroid kanseri, nodül şeklinde kendisini gösteren kanser tipidir. Biyopsi ile tanısı konur. Tüm kanserler içerisinde EN İYİ seyirli tümörler olarak sayılabilir. 10 yıllık sağkalım oranları %95-98'lere ulaşmaktadır.  EN SIK boyundaki lenf bezlerine yayılım yaparlar. Bazı çeşitleri kan yoluyla vücuda yayılabilir. 

Boyunda şişlik, ses kısıklığı, nefes almada güçlük, seste değişiklik ve yutma güçlüğü gibi belirtilerle karşımıza çıkabilse de genellikle hiç bir belirti vermez.

Tiroidde nodülden şüphelenilen hastalarda ultrason ile tiroid bezi görüntülenir. Tiroid kanseri kesin tanısı için tiroid ince iğne aspirasyonu (Biyopsi) yapılması gerekmektedir. Biyopsi iğne ile lokal anestezi (bölgesel uyuşturma) altında ultrason eşliğinde yapılmaktadır. Bu işlem çok az ağrıya neden olur. 

Biyopsi ile tiroid kanseri tanısı almış bir hastada kesin tedavi şekli ameliyattır. Tiroid bezinin tamamen (Total tiroidektomi) alınması gerekmektedir. Ameliyat öncesinde boyundaki lenf bezlerine yayılım açısından mutlaka boyun ultrasonu yapılmalıdır. Buna göre beraberinde boyun diseksiyonu (boyundaki lenf bezlerinin çıkarılması) yapılabilir. Ameliyat sonrasındaki patoloji sonucuna göre hastaya Radyoaktif iyot (Atom tedavisi) verilebilir. Tiroid ameliyatından sonra hastalar hayatı boyunca her gün tiroid hormonu ilacı kullanmaktadır. Ameliyattan sonra ses kısıklığı görülme ihtimali çok düşük (<%1) olup bunların çoğu en geç 9 ay içerisinde geçmektedir. Ameliyat sırasında her iki tarafta yer alan ve ses tellerine giden sinir intraoperatif nöromonitörizayon (Sinir cihazı) cihazı ile teyit edilir. Fakat bu cihazın kullanılması sinir hasarını azaltmaz. Ameliyat sonrasında bazı hastalarda paratiroid bezlerin dolaşımının bozulmasına bağlı kalsiyum düşüklüğü görülebilir. Bu durumda hastaya kalsiyum ilacı verilir.